Những lỗi thường gặp khiến xe cẩu bánh lốp bị nghiêng khi nâng

Tổng hợp các lỗi kỹ thuật và thao tác sai khiến xe cẩu bánh lốp bị nghiêng, từ hệ thống chân chống đến tải trọng nâng.

Trong quá trình vận hành xe cẩu bánh lốp tại các công trình xây dựng, hiện tượng xe bị nghiêng khi nâng vật nặng có thể xảy ra nếu người vận hành không thực hiện đúng kỹ thuật hoặc bỏ qua một số yếu tố quan trọng. Những sự cố này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất công việc mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Dưới đây là những lỗi thường gặp khiến xe cẩu bánh lốp bị nghiêng khi nâng, kèm theo phân tích và hướng dẫn khắc phục cho từng trường hợp.

Hệ thống chân chống triển khai sai cách

Một lỗi phổ biến là người vận hành không mở hết hành trình chân chống hoặc kê đệm không đồng đều giữa các chân. Điều này khiến tải trọng không được phân bổ đều xuống mặt đất, dẫn đến tình trạng nghiêng lệch trong quá trình nâng.

Ví dụ, nếu một chân chống kê trên nền đất mềm hoặc không có đệm lót vững chắc, chân này sẽ bị lún sâu hơn so với các chân khác. Khi đó, dù các thông số kỹ thuật đều nằm trong giới hạn cho phép, xe vẫn có nguy cơ mất cân bằng và nghiêng về phía chân bị lún.

Để khắc phục, cần đảm bảo tất cả các chân chống đều được triển khai đầy đủ, kê đệm chắc chắn bằng ván gỗ dày hoặc tấm thép. Ngoài ra, nên kiểm tra độ thăng bằng của mặt bằng thi công trước khi bắt đầu nâng tải.

Nâng quá tải trọng cho phép hoặc tại bán kính lớn

Xe cẩu bánh lốp có giới hạn tải trọng cụ thể cho từng vị trí nâng, thường thể hiện qua biểu đồ tải trọng. Khi nâng tải ở bán kính lớn – tức là khi cần vươn ra xa khỏi tâm quay – sức nâng của cẩu sẽ giảm đáng kể. Nếu người điều khiển không tính toán đúng, rất dễ xảy ra quá tải và gây nghiêng xe.

Một lỗi khác là chủ quan khi nâng các vật có trọng tâm không đều, hoặc móc không đúng kỹ thuật khiến vật bị lệch trọng lực, tạo ra mô-men lệch lớn. Trường hợp này thường xảy ra khi cẩu tấm sàn thép, dầm dài hoặc thiết bị có kết cấu bất đối xứng.

Giải pháp là luôn tham khảo biểu đồ tải trọng của nhà sản xuất, tính toán trước các yếu tố bán kính và chiều cao nâng. Ngoài ra, cần đảm bảo tải được móc cân bằng ở cả hai đầu và có thể sử dụng thiết bị cân bằng (balance beam) nếu cần.

Mặt bằng không ổn định, bị lún hoặc nghiêng

Dù xe cẩu có hệ thống chân chống tốt đến đâu, nếu đặt trên nền đất yếu hoặc nghiêng thì cũng không thể đảm bảo an toàn tuyệt đối. Khi nâng vật nặng, trọng lượng dồn về một phía sẽ làm mặt đất lún không đều, dẫn đến nghiêng xe.

Trên thực tế, rất nhiều công trình thi công trên nền đất đắp, ven sông, hoặc mặt bằng mới san lấp chưa được gia cố. Trong điều kiện như vậy, cần đặc biệt chú ý đến độ cứng và độ bằng phẳng của mặt bằng. Nên sử dụng các biện pháp như rải đá dăm, tấm thép lớn dưới chân chống hoặc gia cố mặt nền bằng bê tông tạm thời.

Không kích hoạt hoặc không kiểm tra hệ thống cảnh báo an toàn

Các dòng xe cẩu hiện đại như Tadano, Kato, Zoomlion thường được trang bị hệ thống giới hạn mô-men nâng (moment limiter), cảm biến nghiêng, và cảnh báo tải trọng. Tuy nhiên, nếu người vận hành không kiểm tra hoặc tắt các hệ thống này để “làm nhanh”, nguy cơ mất kiểm soát khi nâng là rất cao.

Ví dụ, nếu xe không còn cảnh báo tải trọng mà vẫn tiếp tục nâng thì người điều khiển sẽ không biết mình đang vượt quá giới hạn an toàn, đặc biệt trong các trường hợp nâng cao hoặc nghiêng.

Vì vậy, bắt buộc phải bật và kiểm tra tình trạng hoạt động của các cảm biến an toàn trước mỗi ca làm việc. Nếu phát hiện lỗi hoặc hư hỏng, cần sửa chữa ngay trước khi vận hành.

Cáp nâng và hệ thống tời hoạt động không đều

Một lỗi kỹ thuật khác dễ gây nghiêng xe là hệ thống nâng bị giật, cáp không cuốn đều hoặc phanh quay không ổn định. Khi tải được nâng lên mà cáp bị rối hoặc đứt đoạn bất ngờ, mô-men lệch sinh ra sẽ tác động mạnh về một phía, gây nghiêng xe nhanh chóng.

Tình huống này có thể xảy ra khi vận hành vội vàng, không kiểm tra kỹ cáp nâng, hoặc khi hệ thống tời chưa được bảo trì định kỳ.

Để phòng tránh, cần kiểm tra cáp, tang cuốn và hệ thống tời trước mỗi lần nâng. Khi thao tác, nên thực hiện từ từ, tránh các chuyển động giật cục, đặc biệt với tải nặng hoặc ở vị trí cao.

Nâng tải lệch trục hoặc sai hướng theo thiết kế xe

Thiết kế của xe cẩu bánh lốp thường tối ưu theo hướng nâng dọc trục xe (từ trước ra sau). Nếu nâng tải lệch sang bên trái hoặc phải – tức là lệch trục thiết kế – thì tải trọng tác động sẽ không còn được phân bố đều. Khi đó, xe dễ mất cân bằng và nghiêng về hướng tải.

Điều này thường xảy ra khi không có đủ không gian làm việc hoặc người vận hành cố gắng xoay cần cẩu theo hướng thuận mắt mà không cân nhắc hướng tải trọng.

Lời khuyên là luôn ưu tiên bố trí vị trí nâng theo đúng hướng trục xe. Nếu buộc phải nâng ngang, cần tính lại tải trọng cho vị trí đó và đảm bảo mặt bằng, chân chống đã được gia cố phù hợp.

---

Kết luận

Hiện tượng xe cẩu bánh lốp bị nghiêng khi nâng không phải là sự cố bất ngờ, mà thường xuất phát từ lỗi thao tác hoặc bỏ qua các yếu tố kỹ thuật cơ bản. Việc triển khai đúng chân chống, sử dụng tải trọng phù hợp, duy trì mặt bằng ổn định và không bỏ qua các hệ thống an toàn là những yêu cầu bắt buộc để đảm bảo an toàn vận hành.

Nếu bạn đang vận hành xe cẩu bánh lốp hoặc đang có nhu cầu thuê thiết bị chất lượng, an toàn – hãy liên hệ để được tư vấn:

• Hotline: 0988.601.755
• Kho bãi: Thôn Phù Dực 1, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội
• Website: https://mayxaydunghanoi.com