Những lỗi thường gặp khi thay bát da búa đập

Hướng dẫn nhận biết và phòng tránh lỗi khi thay bát da cho búa đập thủy lực, đảm bảo hiệu suất thi công và tuổi thọ thiết bị.

Trong quá trình thi công, bát da – còn gọi là phốt chắn dầu hoặc phốt cao su thủy lực – giữ vai trò quan trọng trong việc đảm bảo búa đập hoạt động ổn định, không bị rò rỉ dầu và duy trì áp suất thủy lực bên trong. Tuy nhiên, không ít trường hợp việc thay bát da không đúng kỹ thuật lại khiến hệ thống bị rò rỉ ngược, mất lực đập, thậm chí phá hỏng cụm búa. Dưới đây là những lỗi thường gặp khi thay bát da búa đập mà kỹ sư công trình và thợ máy cần lưu ý.

Chọn sai loại bát da không tương thích với búa đập

Đây là lỗi phổ biến nhất và cũng để lại hậu quả nghiêm trọng nhất. Mỗi dòng búa đập như Soosan, Furukawa, Komac, Hyundai hay Atlas Copco… đều sử dụng bát da có thiết kế riêng biệt về kích thước, độ dày, chất liệu và hướng lắp. Việc sử dụng bát da không đúng loại sẽ khiến việc lắp đặt không khớp, hoặc có khớp thì cũng không giữ được dầu trong quá trình vận hành.

Hậu quả có thể thấy rõ sau vài giờ hoạt động: búa đập yếu, mất lực, dầu rò rỉ quanh khu vực xy lanh. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ gây hư hỏng phần lòng xy lanh, đẩy nhanh quá trình ăn mòn và khiến chi phí sửa chữa tăng cao.

Kỹ sư cần căn cứ vào mã máy cụ thể, đời búa, hãng sản xuất và cả loại dầu thủy lực đang dùng để đặt đúng loại bát da. Trong trường hợp không chắc chắn, nên gửi mẫu cũ hoặc liên hệ đơn vị chuyên cung cấp phụ tùng chính hãng để được tư vấn.

Không vệ sinh kỹ các bề mặt tiếp xúc trước khi thay

Bát da hoạt động trong môi trường ma sát cao và áp lực lớn, do đó yêu cầu khu vực lắp đặt phải sạch tuyệt đối. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều thợ kỹ thuật chủ quan, không làm sạch dầu cũ, bụi kim loại, hoặc mạt thép trước khi lắp phốt mới.

Chỉ một ít cặn nhỏ cũng có thể làm xước bề mặt bát da hoặc gây rò rỉ khi thiết bị vận hành ở áp suất cao. Ngoài ra, các vết bẩn còn làm bát da lắp không đều, méo hoặc lệch tâm. Điều này tạo nên hiện tượng rò rỉ sau vài ngày, thậm chí ngay khi vừa hoàn tất thay thế.

Giải pháp là vệ sinh sạch bằng khăn chuyên dụng, thổi khí nén vào các rãnh và lòng xi lanh, kiểm tra kỹ từng mép tiếp xúc trước khi lắp. Có thể dùng một lớp mỡ bôi trơn kỹ thuật chuyên dụng để hỗ trợ ép bát da nhẹ nhàng hơn.

Lắp sai chiều hoặc ép bát da quá lực

Một lỗi tưởng nhỏ nhưng lại thường xuyên xảy ra ở các đội sửa chữa không chuyên là lắp bát da ngược chiều. Phần lớn bát da có cấu tạo một chiều, tức là chỉ chịu được áp suất dầu từ một hướng nhất định. Nếu lắp ngược, nó không chỉ mất tác dụng mà còn bị biến dạng ngay khi bắt đầu vận hành.

Ngoài ra, ép bát da bằng dụng cụ không phù hợp như dùng búa cao su hoặc ép tay quá mạnh khiến phốt bị rách, vỡ mép hoặc không còn hình dạng chuẩn. Từ đó gây rò rỉ dầu hoặc tạo tiếng kêu lạ khi búa đập.

Hướng xử lý đúng là sử dụng dụng cụ ép chuyên dụng có khống chế lực siết. Thao tác ép cần chậm, đều tay, kiểm tra độ cân tâm sau mỗi lần siết để đảm bảo bát da không bị lệch.

Không thay đồng bộ cả bộ phốt thủy lực

Một sai lầm khác là chỉ thay những bát da đã bị rách, hỏng trong khi vẫn giữ nguyên các phốt cũ còn lại. Điều này dễ gây ra hiện tượng “chỗ kín – chỗ hở”, làm toàn hệ thống mất đồng bộ, rò rỉ tiếp tại các vị trí chưa thay. Khi đó, bát da mới phải chịu áp lực lớn hơn do mất cân bằng hệ thống – dẫn đến hỏng nhanh hơn.

Vì vậy, nên thay toàn bộ bộ phốt – bát da – vòng đệm cùng lúc theo bộ. Nếu mua phụ tùng chính hãng có sẵn theo set, hãy thay cả set để đảm bảo độ đồng nhất. Điều này không chỉ tránh được rò rỉ lặp lại mà còn giúp tiết kiệm thời gian bảo trì sau này.

Bỏ qua bước thử áp lực sau khi lắp

Rất nhiều trường hợp búa đập vừa được thay bát da đã đưa vào thi công mà không thử áp suất trước. Điều này cực kỳ nguy hiểm. Nếu phốt bị lệch, chưa khít hoặc có lỗi lắp ráp mà không được phát hiện sớm, khi chạy áp suất cao sẽ gây phun dầu ra ngoài, tạo nguy cơ cháy nổ, trơn trượt hoặc hư thiết bị đi kèm.

Do đó, sau khi hoàn tất việc thay bát da, bắt buộc phải có bước thử áp lực tĩnh. Có thể thực hiện với áp suất từ thấp đến cao, duy trì trong 15–30 phút để quan sát tình trạng rò rỉ. Nếu không thấy hiện tượng bất thường, mới đưa búa đập vào vận hành thực tế.

Kết luận

Việc thay bát da búa đập thủy lực tưởng chừng là một thao tác nhỏ nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc và tuổi thọ thiết bị. Để tránh những lỗi thường gặp nêu trên, kỹ sư và thợ máy cần:

• Chọn đúng loại bát da theo hãng và model búa.
• Làm sạch toàn bộ vùng tiếp xúc trước khi lắp.
• Ép đúng chiều và lực, dùng dụng cụ chuyên dụng.
• Thay trọn bộ phốt – không thay lẻ từng cái.
• Kiểm tra kỹ bằng thử áp lực trước khi đưa vào thi công.

Nếu cần tư vấn kỹ thuật hoặc tìm mua bát da chính hãng cho búa đập, quý khách có thể liên hệ:

Hotline: 0988.601.755
Kho bãi: Thôn Phù Dực 1, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội
Website: https://mayxaydunghanoi.com