Hướng dẫn quy trình chuẩn để lắp ráp và tháo dỡ xe cẩu bánh xích tại công trường, đảm bảo an toàn, đúng kỹ thuật và tiết kiệm thời gian.
Việc vận chuyển xe cẩu bánh xích đến công trường thường không thể thực hiện nguyên khối vì kích thước lớn và hạn chế tải trọng cầu đường. Do đó, quá trình tháo dỡ – lắp ráp máy ngay tại công trình là bước bắt buộc và cần thực hiện đúng kỹ thuật.
Trong bài viết này, Hanoi Vietnam sẽ phân tích sâu các khía cạnh kỹ thuật, công năng thực tế, chi phí vận hành và so sánh với các dòng máy xúc lật khác, hướng dẫn chi tiết quy trình lắp ráp và tháo dỡ xe cẩu bánh xích, bao gồm công tác chuẩn bị, các bước thực hiện và lưu ý an toàn trong thi công thực tế. Từ đó giúp kỹ sư và chủ đầu tư đưa ra quyết định đúng đắn.
Khi nào cần lắp ráp và tháo dỡ xe cẩu bánh xích?
Xe cẩu bánh xích cần tháo dỡ khi:
- Vận chuyển từ kho ra công trường bằng xe moóc.
- Di chuyển giữa các khu vực trong công trường có mặt bằng chật hẹp.
- Bảo trì, kiểm tra hoặc đại tu hệ thống thủy lực – cơ khí.
- Thi công trong điều kiện địa hình giới hạn, không thể xoay máy tại chỗ.
Thông thường, các bộ phận tháo rời bao gồm:
- Bộ xích hai bên.
- Đối trọng (Counterweight).
- Cần chính (Main boom), cần phụ (Fly jib nếu có).
- Cabin điều khiển (đối với một số model đặc biệt).
Chuẩn bị trước khi lắp ráp xe cẩu bánh xích
Trước khi tiến hành lắp ráp, cần chuẩn bị kỹ lưỡng các yếu tố sau:
1. Mặt bằng thi công
- Diện tích tối thiểu: 15m x 20m.
- Nền đất đã lu lèn, không lún, không nghiêng.
- Có thể dùng tấm sắt hoặc sàn thép để đảm bảo độ cứng.
2. Thiết bị phụ trợ
- Xe cẩu lốp hoặc xe nâng hỗ trợ (10–25 tấn).
- Bộ dụng cụ tháo lắp: khóa lực, cáp treo, chốt gài, hệ thống thủy lực phụ trợ.
- Máy bơm dầu thủy lực, đồng hồ đo áp lực, camera hỗ trợ (nếu cần).
3. Nhân lực kỹ thuật
- Tổ lắp ráp từ 4–6 người, gồm:
- Kỹ sư chỉ huy lắp ráp.
- Tài xế chính của xe cẩu bánh xích.
- Thợ cơ khí, thợ điện, phụ máy.
4. Hồ sơ kỹ thuật
- Sơ đồ lắp ráp của nhà sản xuất.
- Biên bản bàn giao thiết bị.
- Hướng dẫn kết nối điện – thủy lực.
- Kế hoạch thi công và an toàn.
Các bước lắp ráp xe cẩu bánh xích tại công trường
Quy trình lắp ráp thực tế như sau:
Bước 1: Đặt thân máy chính
- Hạ thân xe từ xe moóc xuống nền.
- Cân chỉnh mặt bằng bằng thủy bình hoặc cảm biến điện tử.
Bước 2: Lắp bộ xích
- Đặt từng bộ xích vào vị trí hai bên khung.
- Dùng cẩu phụ nâng và xoay đúng trục.
- Khóa bằng chốt hoặc liên kết thủy lực tùy dòng máy.
Bước 3: Gắn đối trọng
- Đưa từng tấm đối trọng vào vị trí phía sau thân máy.
- Gắn lần lượt từ thấp lên cao theo hướng dẫn kỹ thuật.
- Kiểm tra độ cân bằng và khóa cơ khí.
Bước 4: Lắp cần nâng chính (Main boom)
- Dùng cẩu lốp giữ phần đầu cần khi thao tác.
- Đưa cần vào trục kết nối, siết chốt và kiểm tra kết cấu.
- Lắp hệ thống thủy lực kéo – đẩy và dây cáp nâng.
Bước 5: Lắp cần phụ (nếu có)
- Lắp phần fly jib hoặc luffing jib tùy công trình.
- Kết nối theo hướng dẫn của hãng sản xuất.
Bước 6: Kết nối hệ thống điện – thủy lực
- Kiểm tra cảm biến tải, màn hình điều khiển, tín hiệu cabin.
- Đảm bảo không rò rỉ dầu và tín hiệu đầy đủ.
Bước 7: Chạy thử và kiểm định
- Vận hành thử các hướng quay, nâng hạ nhẹ tải.
- Kiểm tra độ rung, độ ổn định khi nâng tải thử.
- Ghi nhận thông số và lập biên bản kiểm tra kỹ thuật.
Quy trình tháo dỡ xe cẩu bánh xích
Khi hoàn tất công trình, tháo dỡ xe cũng phải đảm bảo đúng quy trình:
1. Xả toàn bộ tải và hạ cần về vị trí thấp nhất.
2. Ngắt hệ thống thủy lực, điện, kiểm tra áp suất an toàn.
3. Tháo từng bộ phận theo thứ tự ngược lại:
- Cần phụ → cần chính → đối trọng → bộ xích.
4. Đóng gói và niêm phong chốt, cáp, dây dẫn.
5. Lập biên bản xác nhận tình trạng máy trước vận chuyển.
Kinh nghiệm thực tế từ công trình
Tại các dự án như cầu vượt Mỹ Thủy, nhà máy lọc dầu Dung Quất hay khu công nghiệp Long Hậu, xe cẩu bánh xích Zoomlion, Kobelco, Hitachi đều được lắp ráp ngay tại hiện trường với mặt bằng hạn chế.
Một số kinh nghiệm thực tế:
- Sử dụng sàn thép lót nền giúp hạn chế lún khi lắp máy vào mùa mưa.
- Ưu tiên cẩu phụ có tải từ 25 tấn trở lên để nâng đối trọng an toàn.
- Dùng camera hoặc bộ đàm giúp tổ cơ khí và tài xế phối hợp hiệu quả hơn.
- Ghi hình toàn bộ quá trình tháo/lắp để đối chiếu khi có sự cố.
Kết luận
- Lắp ráp – tháo dỡ xe cẩu bánh xích là công đoạn không thể thiếu trong vận hành thiết bị công trình.
- Quy trình phải được thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và dưới sự giám sát của kỹ sư chuyên môn.
- Mặt bằng chắc chắn, nhân lực kinh nghiệm và đầy đủ thiết bị phụ trợ là yếu tố then chốt đảm bảo an toàn – tiến độ.
- Nên ưu tiên thuê dịch vụ kỹ thuật trọn gói nếu công trình không có tổ vận hành chuyên trách.