Hệ thống phanh xe cẩu bánh lốp: Cơ chế và quy trình kiểm định

MỤC LỤC

Tìm hiểu cơ chế hoạt động và quy trình kiểm định hệ thống phanh xe cẩu bánh lốp, đảm bảo an toàn khi vận hành thiết bị công trình.

Trong các công trình xây dựng lớn nhỏ, xe cẩu bánh lốp là thiết bị không thể thiếu nhờ khả năng di chuyển linh hoạt và sức nâng mạnh mẽ. Tuy nhiên, với trọng lượng lớn và phạm vi hoạt động phức tạp, hệ thống phanh đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn cho thiết bị và con người. Hỏng phanh có thể dẫn tới tai nạn nghiêm trọng, đặc biệt khi di chuyển trên đường hoặc nâng vật nặng trong công trường.

Trong bài viết này, Hanoi Vietnam sẽ phân tích sâu các khía cạnh kỹ thuật, nguyên lý hoạt động, các dạng phanh phổ biến trên xe cẩu bánh lốp, cùng quy trình kiểm định định kỳ theo tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật. Từ đó giúp kỹ sư và chủ đầu tư hiểu rõ vai trò của hệ thống phanh và thực hiện bảo dưỡng – kiểm tra đúng cách.

Cơ chế hoạt động của hệ thống phanh xe cẩu bánh lốp

Xe cẩu bánh lốp thường sử dụng nhiều loại phanh kết hợp để đáp ứng yêu cầu an toàn trong mọi tình huống:

Phanh chính: Là loại phanh sử dụng khi xe di chuyển, thường là phanh khí nén thủy lực hoặc phanh đĩa thủy lực. Khi đạp phanh, áp lực truyền đến má phanh và tạo lực ma sát làm chậm bánh xe.
Phanh đỗ: Dùng để giữ xe đứng yên khi dừng, hoạt động theo nguyên lý lò xo tích năng hoặc cơ cấu vít. Khi mất áp suất điều khiển, lò xo sẽ tự động ép má phanh giữ bánh xe.
Phanh khẩn cấp: Hoạt động khi hệ thống phanh chính gặp sự cố, thường dùng chung với phanh đỗ.
Phanh quay toa và phanh nâng hạ: Là các phanh phụ điều khiển chuyển động cần và cuộn cáp, đảm bảo tải trọng không rơi hoặc xoay lệch ngoài ý muốn.

Tất cả các hệ thống trên cần phối hợp nhịp nhàng để đảm bảo xe cẩu có thể dừng – giữ – vận hành ổn định trong mọi điều kiện.

Các loại phanh phổ biến trên xe cẩu bánh lốp

Tùy vào dòng xe và nhà sản xuất, hệ thống phanh có thể được trang bị theo các dạng sau:

Phanh tang trống: Loại phanh truyền thống, chi phí thấp, dễ bảo dưỡng nhưng hiệu suất kém khi nóng lên.
Phanh đĩa thủy lực: Cho hiệu quả hãm tốt, ít bị mài mòn, thường có mặt trên các dòng cẩu hiện đại.
Phanh khí nén toàn phần: Phù hợp với xe có trọng tải lớn, giúp phanh ổn định và ít phụ thuộc vào lực đạp bàn đạp.
Phanh lò xo tích năng: Đảm nhiệm vai trò phanh đỗ và phanh khẩn cấp, hoạt động tự động khi có sự cố về áp suất điều khiển.

Việc hiểu đúng cấu hình phanh trên xe là cơ sở để chọn đúng phụ tùng, dầu phanh và bảo dưỡng định kỳ.

Tại sao kiểm định hệ thống phanh xe cẩu bánh lốp là bắt buộc?

Hệ thống phanh không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành mà còn là yếu tố bắt buộc trong quy trình kiểm định an toàn thiết bị nâng, theo các quy chuẩn như:

QCVN 22:2018/BGTVT
TCVN 4244:2005

Nếu bỏ qua kiểm định hoặc phanh không đảm bảo, xe cẩu có thể:

Trượt khi đỗ ở địa hình nghiêng.
Gây mất kiểm soát khi vận hành.
Dẫn đến tai nạn lao động nghiêm trọng.

Vì vậy, việc kiểm định định kỳ là bắt buộc theo quy định pháp luật, nhằm đảm bảo an toàn cho công nhân và tài sản.

Quy trình kiểm định hệ thống phanh xe cẩu bánh lốp

Việc kiểm định cần được thực hiện bởi đơn vị có thẩm quyền, theo trình tự sau:

Kiểm tra ngoại quan:
Quan sát tình trạng má phanh, đĩa phanh, hệ thống dẫn dầu, dây cáp, cảm biến, áp suất khí.
Đo hiệu quả phanh:
Dùng máy đo chuyên dụng kiểm tra lực phanh từng bánh, độ lệch giữa hai bên, thời gian phản hồi sau khi đạp phanh.
Thử phanh đỗ và phanh khẩn cấp:
Kiểm tra khả năng giữ xe đứng yên khi tắt máy, thử tính năng tự động phanh khi mất áp suất.
Kiểm tra áp suất và lưu lượng dầu thủy lực:
Đảm bảo các thông số trong ngưỡng quy chuẩn, không bị rò rỉ hoặc sụt áp.
Lập biên bản và cấp chứng nhận:
Nếu đạt: cấp giấy chứng nhận kiểm định có hiệu lực 6–12 tháng.
Nếu không đạt: yêu cầu sửa chữa và kiểm định lại.

Dấu hiệu cảnh báo hệ thống phanh gặp sự cố

Người vận hành cần cảnh giác với những biểu hiện sau:

Tiếng kêu lạ khi phanh.
Xe không dừng ngay khi đạp phanh.
Bàn đạp phanh bị “chìm”, không có phản hồi.
Xe bị trượt dù đã kéo phanh tay.
Đèn cảnh báo áp suất dầu/phanh sáng liên tục.

Khi xuất hiện các dấu hiệu trên, cần ngưng sử dụng xe ngay lập tức và báo kỹ thuật xử lý, tránh để xảy ra tai nạn.

Kết luận

Hệ thống phanh là bộ phận an toàn sống còn trên xe cẩu bánh lốp.
Có nhiều loại phanh như tang trống, đĩa thủy lực, khí nén toàn phần tùy từng xe.
Kiểm định định kỳ là bắt buộc để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật.
Người vận hành cần nhận biết sớm dấu hiệu hỏng hóc để xử lý kịp thời.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Công ty TNHH Hanoi Vietnam
Trụ sở: Số 35, Lô BT3, Khu đô thị mới Đặng Xá 2, Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội
Kho bãi: Thôn Phù Dực 1, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội
Hotline: 0906601755
Website: https://mayxaydunghanoi.com

Bài viết mới: