Dây ti ô thủy lực bị phù: Nguyên nhân và cách thay đúng chuẩn

Nhận biết và xử lý tình trạng dây ti ô thủy lực bị phù để đảm bảo an toàn và hiệu suất cho hệ thống máy công trình.

Hiện tượng dây ti ô thủy lực bị phù không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành của máy công trình mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn nếu không phát hiện và xử lý kịp thời. Đây là vấn đề mà nhiều kỹ sư công trình, chủ thầu và thợ máy thường gặp trong quá trình sử dụng máy xúc, xe cẩu, máy khoan đập hay máy ủi.

Bài viết này sẽ phân tích rõ các nguyên nhân chính khiến dây ti ô bị phù, cách nhận biết sớm dấu hiệu hư hỏng, và hướng dẫn thay dây đúng kỹ thuật để đảm bảo hệ thống thủy lực hoạt động ổn định, tránh nguy cơ nổ dây, rò rỉ dầu hay hỏng bơm.

---

Nguyên nhân khiến dây ti ô thủy lực bị phù

Dây ti ô bị phù là biểu hiện phần vỏ ngoài phình to bất thường tại một hoặc nhiều đoạn, thường kèm theo cảm giác mềm, yếu, hoặc có dấu hiệu nứt. Hiện tượng này chủ yếu xuất phát từ các nguyên nhân sau:

Áp lực vận hành vượt quá khả năng chịu đựng của dây
Mỗi loại dây ti ô đều có giới hạn áp suất làm việc cụ thể, thường được in trên thân dây (ví dụ: 200 bar, 350 bar…). Khi hệ thống thủy lực vận hành ở mức áp cao hơn thiết kế hoặc có những cú sốc áp (pressure surge) lớn, lực dồn vào thành ống khiến lớp bố thép hoặc bố vải bên trong bị giãn, rách, dẫn đến vỏ cao su bên ngoài phình to ra. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây phù dây.

Nhiệt độ dầu quá cao gây giãn nở vật liệu
Khi dầu thủy lực nóng lên quá mức (trên 80–90°C), chất liệu cao su trong dây ti ô bắt đầu bị lão hóa, mất đàn hồi. Nếu kết hợp với áp lực cao, lớp cao su trong sẽ bị đẩy phình ra ngoài tại những điểm yếu của lớp bố. Điều này thường xảy ra khi máy vận hành liên tục trong môi trường nắng nóng, không có giải nhiệt dầu hoặc lọc dầu bị tắc.

Sử dụng dây ti ô kém chất lượng hoặc đã quá hạn
Dây không rõ nguồn gốc, lớp bố yếu, vỏ cao su mỏng hoặc lão hóa sẵn sẽ rất dễ bị phù ngay cả ở điều kiện làm việc bình thường. Đặc biệt với các máy nhập từ Trung Quốc đã qua sử dụng, dây thủy lực thường bị lão hóa do lưu kho lâu ngày.

Đấu nối sai kỹ thuật hoặc gập dây quá mức
Khi lắp đặt, nếu dây bị gập, vặn xoắn hoặc uốn cong sai bán kính tiêu chuẩn sẽ tạo ra điểm yếu. Dưới áp suất làm việc, lực sẽ tập trung vào điểm cong, khiến dây dễ bị phù ở đoạn đó. Ngoài ra, đầu cút bị hàn sai hoặc siết không đủ lực cũng tạo điểm rò rỉ và áp lực dư thừa.

---

Dấu hiệu nhận biết dây ti ô thủy lực bị phù cần thay ngay

Phát hiện sớm dây ti ô bị phù là rất quan trọng để tránh sự cố nghiêm trọng như nổ dây hoặc rò rỉ dầu áp suất cao. Các dấu hiệu thường thấy gồm:

1. Vỏ dây có điểm phình to bất thường
Khi máy dừng hoặc đang vận hành, có thể dễ dàng quan sát thấy phần thân dây phình to tại một đoạn (thường từ 5–15 cm), có cảm giác mềm, có thể ấn lõm tay vào. Đoạn này có khả năng nổ bất cứ lúc nào.

2. Có tiếng rít nhẹ hoặc dầu thấm ra ở vị trí phù
Khi áp lực tăng, nếu lớp cao su bị thủng nhỏ, dầu sẽ thấm qua và tạo tiếng rít nhỏ hoặc hơi dầu bốc lên. Đây là báo hiệu dây sắp rách.

3. Áp suất thủy lực yếu đi bất thường
Nếu một dây bị phù, áp lực dầu có thể bị rò hoặc giảm, khiến hệ thống làm việc chậm lại, yếu lực, ảnh hưởng tới toàn bộ chu trình vận hành.

---

Hướng dẫn thay dây ti ô thủy lực đúng kỹ thuật

Khi phát hiện dây bị phù, tốt nhất là ngưng vận hành ngay, kiểm tra hệ thống và thay dây mới đúng chuẩn theo các bước sau:

Bước 1: Xác định thông số kỹ thuật dây cũ
Trước khi thay, cần kiểm tra kỹ các thông số in trên thân dây như: áp suất làm việc (Working Pressure), đường kính trong (DN), loại bố (bố thép 1 lớp, 2 lớp, xoắn kép…), nhiệt độ chịu đựng. Trường hợp dây cũ không còn chữ, cần đo đường kính thực tế và tra theo tài liệu kỹ thuật của máy.

Bước 2: Chọn dây thay thế đúng chuẩn và thương hiệu uy tín
Nên chọn dây có áp lực chịu đựng cao hơn 10–20% so với áp lực làm việc thực tế để tăng độ bền. Các thương hiệu dây thủy lực uy tín gồm: Gates (Mỹ), Eaton, Alfagomma (Ý), Yokohama (Nhật), Bridgestone, hoặc các dòng tiêu chuẩn ISO/DIN. Hạn chế sử dụng dây trôi nổi không nhãn mác.

Bước 3: Lắp đặt đúng kỹ thuật
Lắp dây mới cần tránh gập cong, xoắn vặn. Bán kính uốn tối thiểu thường gấp 6–10 lần đường kính dây. Các đầu nối phải được siết đúng lực, dùng đúng chuẩn ren (JIC, BSP, ORFS…) để tránh rò rỉ.

Bước 4: Kiểm tra và chạy thử hệ thống
Sau khi lắp xong, cần cho hệ thống chạy thử với áp thấp trước, quan sát toàn bộ đường dây. Nếu không có rò rỉ hoặc hiện tượng bất thường, mới tăng dần áp lực lên mức làm việc.

---

Biện pháp phòng tránh dây ti ô bị phù trong quá trình sử dụng

Để tăng tuổi thọ dây và tránh tình trạng phù, cần áp dụng các biện pháp sau trong quá trình vận hành:

• Không vận hành máy vượt quá áp suất làm việc định mức của hệ thống.
• Đảm bảo hệ thống làm mát dầu thủy lực hoạt động hiệu quả, tránh quá nhiệt.
• Thay lọc dầu thủy lực đúng chu kỳ, không để lọc bẩn gây tăng áp cục bộ.
• Bố trí dây hợp lý, không để dây bị gập, va đập hoặc cọ xát liên tục.
• Định kỳ kiểm tra dây ti ô mỗi 6 tháng hoặc sau mỗi 1000–2000 giờ vận hành tùy môi trường làm việc.

---

Kết luận

Dây ti ô thủy lực bị phù là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, không nên chủ quan bỏ qua. Việc xác định đúng nguyên nhân, thay dây đúng chuẩn kỹ thuật và bảo dưỡng định kỳ sẽ giúp hệ thống thủy lực hoạt động ổn định, an toàn và bền bỉ hơn. Đặc biệt trong các máy công trình vận hành liên tục ngoài trời, dây ti ô cần được chọn loại chất lượng cao, lắp đặt đúng kỹ thuật và kiểm tra định kỳ.

---

Liên hệ hỗ trợ kỹ thuật và cung cấp dây ti ô thủy lực chính hãng:

• Hotline: 0988.601.755
• Kho bãi: Thôn Phù Dực 1, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội
• Website: https://mayxaydunghanoi.com