Tin tức
Cách nhận biết sự cố sớm qua tiếng ồn của máy khoan đập
Tiếng ồn bất thường của máy khoan đập là dấu hiệu cảnh báo sớm về nhiều sự cố nguy hiểm. Bài viết hướng dẫn cách phân biệt và xử lý kịp thời.
Máy khoan đập cáp là thiết bị chủ lực trong các dự án thi công cầu cống, móng cọc, nền móng đô thị. Khi vận hành, tiếng ồn là hiện tượng bình thường do cơ chế đập rung và quay tạo ra. Tuy nhiên, nếu không tinh ý phát hiện các loại tiếng bất thường thì những hư hỏng bên trong như mòn bạc, rạn chày, gãy bánh răng hoặc lệch trục sẽ không được xử lý kịp thời, gây gián đoạn tiến độ thi công và tăng chi phí sửa chữa. Bài viết sau sẽ giúp kỹ sư và thợ vận hành nhận biết các sự cố sớm thông qua tiếng ồn của máy khoan đập, đồng thời gợi ý cách kiểm tra và khắc phục.
Tiếng ồn bình thường khi máy khoan đập vận hành
Trước khi nhận biết sự cố, cần hiểu đâu là tiếng ồn “bình thường” trong quá trình vận hành.
Khi máy khoan đập hoạt động ổn định, sẽ phát ra âm thanh đặc trưng:
- Nhịp đập đều: thường từ 300–500 nhịp/phút tùy công suất máy
- Âm rung kim loại dội đều từ mũi chày vào thân cọc
- Âm thanh từ mô tơ điện, hệ thống thủy lực quay tang ổn định, không giật cục
Âm lượng thường lớn, dao động từ 90–120dB nhưng có tính liên tục và đều đặn, không chói tai hay thay đổi đột ngột. Nếu bạn đã quen làm việc với máy, sẽ cảm nhận rõ được sự ổn định này.
Dấu hiệu tiếng ồn bất thường cảnh báo sự cố máy khoan đập
Tiếng ồn bất thường là cảnh báo sớm nhất về tình trạng hao mòn, lỏng lẻo, hoặc hư hỏng cơ khí trong hệ thống khoan đập. Dưới đây là các biểu hiện cụ thể thường gặp:
1. Âm thanh “cạch cạch”, rít rít theo chu kỳ
- Nguyên nhân khả dĩ: bạc đạn (vòng bi) bị mòn hoặc trục quay bị lệch tâm
- Diễn biến: ban đầu nhẹ, nhưng tăng dần theo thời gian hoạt động
- Hậu quả nếu không xử lý: gây gãy trục, nóng mô tơ, mài mòn ổ bi vĩnh viễn
2. Tiếng “đập gõ” chói tai, gián đoạn bất thường
- Nguyên nhân khả dĩ: đầu chày không ăn khớp, bị nứt nhẹ, hoặc tang cuốn lệch trục quay
- Dấu hiệu dễ nhận biết: có âm thanh như tiếng búa đập vào kim loại rỗng
- Nguy cơ tiềm ẩn: chày vỡ trong lòng ống, phải tháo toàn bộ máy để xử lý
3. Âm hú hoặc rít kéo dài từ mô tơ
- Nguyên nhân phổ biến: quạt gió mô tơ bị kẹt, ổ trục mô tơ bị khô dầu
- Đặc trưng âm thanh: hú dài, tăng theo tốc độ vòng quay
- Giải pháp: cần dừng máy kiểm tra bạc đạn và tra mỡ định kỳ
4. Tiếng “leng keng”, như vật rơi trong vỏ máy
- Nguyên nhân nghi ngờ: bu lông siết tang hoặc giá đỡ lỏng, gãy chốt khóa cơ khí
- Hậu quả dễ xảy ra: rung giật mạnh, lệch ray tang, chà xát vào thân khung
Nguyên nhân cơ học phía sau các âm thanh bất thường
Tiếng ồn bất thường không chỉ phản ánh “vấn đề về âm học”, mà chính là biểu hiện của sự sai lệch trong hệ truyền động – kết cấu cơ khí:
- Trục quay mất đồng tâm → tạo dao động lệch tâm, phát ra âm rít hoặc hú
- Mòn bạc, hở bạc đạn → tăng biên độ dao động, gây tiếng gõ theo chu kỳ
- Rạn chày, vỡ khối đập → tạo sóng âm không đều, nghe như tiếng “cạch cạch”
- Lỏng liên kết bu lông – đai ốc → dẫn đến va đập kim loại trong quá trình rung động mạnh
Mỗi hiện tượng đều có chu kỳ hình thành âm thanh riêng biệt, người vận hành có kinh nghiệm sẽ nhận biết nhanh chóng để xử lý sớm.
Cách kiểm tra và định vị sự cố qua tiếng ồn
Khi phát hiện tiếng ồn bất thường, cần thực hiện quy trình kiểm tra có hệ thống, tránh tháo dỡ sai hoặc chẩn đoán nhầm.
Bước 1: Dừng máy và lắng nghe khi quay tay nhẹ
- Quay bằng tay để nghe tiếng ma sát, hú nhẹ từ vòng bi
- Nếu có tiếng “gợn” thì nghi ngờ bạc đạn hoặc bánh răng khô mỡ
Bước 2: Kiểm tra rung lắc và độ lỏng ở các khớp
- Dùng tay lắc nhẹ các điểm: giá đỡ chày, khung tang, hộp giảm tốc
- Phát hiện điểm nào lỏng thì khoanh vùng nguyên nhân
Bước 3: Gõ kiểm tra theo kiểu “nghe âm thanh rỗng đặc”
- Dùng búa cao su hoặc tay gõ nhẹ vào thân máy
- Nghe âm thanh phản hồi để phát hiện rỗng, rạn nứt hoặc đứt gãy bên trong
Bước 4: Tra dầu – mỡ thử và vận hành lại
- Tra mỡ vào ổ trục nghi ngờ, nếu tiếng ồn giảm → nguyên nhân do khô hoặc mòn nhẹ
- Nếu tiếng ồn giữ nguyên → cần tháo ra để kiểm tra kỹ linh kiện bên trong
Kinh nghiệm vận hành: Học cách nghe máy như “bắt mạch”
Nhiều kỹ sư vận hành lâu năm chia sẻ: “Chỉ cần nghe tiếng là biết máy có ổn hay không”.
Để làm được điều này:
- Cần ghi âm lại tiếng máy khi hoạt động bình thường
- So sánh định kỳ với âm thanh hiện tại sau mỗi 100 giờ làm việc
- Ghi chép tần suất xuất hiện các loại tiếng ồn bất thường
- Tập phân tích và gắn tiếng ồn với các bộ phận cụ thể để dần nâng cao kỹ năng chẩn đoán
Gợi ý lịch kiểm tra định kỳ theo tiếng ồn
| Thời gian sử dụng | Việc cần thực hiện | Dấu hiệu âm thanh cần lưu ý |
|---|---|---|
| Mỗi 50 giờ | Nghe mô tơ – kiểm tra bạc đạn | Có tiếng hú nhẹ hoặc rít đều |
| Mỗi 100 giờ | Lắc chày – kiểm tra trục đập | Có tiếng gõ gián đoạn, “cạch” nhẹ |
| Mỗi 200 giờ | Tháo bôi trơn bạc đạn – tra mỡ | Âm thanh nặng dần, đập chậm lại |
| Sau mỗi công trình | Kiểm tra toàn bộ máy | Bất kỳ âm thanh lạ nào không thuộc vận hành chuẩn |
Kết luận
- Tiếng ồn bất thường của máy khoan đập là dấu hiệu sớm nhất giúp nhận biết sự cố kỹ thuật trước khi xảy ra hư hỏng nghiêm trọng.
- Kỹ sư và thợ máy nên học cách lắng nghe, ghi nhớ và so sánh tiếng máy để phát hiện các biểu hiện bất thường như tiếng gõ, hú, rít, va đập…
- Việc kiểm tra định kỳ theo âm thanh không chỉ tăng tuổi thọ thiết bị mà còn giảm thời gian dừng máy – giảm chi phí sửa chữa lớn.
Liên hệ kiểm tra – bảo dưỡng máy khoan đập chuyên nghiệp:
- Hotline: 0988.601.755
- Kho bãi: Thôn Phù Dực 1, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội
- Website: https://mayxaydunghanoi.com
